Α-Μετρό-έπειες

Α-Μετρό-έπειες

Γιώργος Ι. Συνεφάκης

Αρχιτέκτων-Πολεοδόμος, άρτι αφυπηρετήσας από το Α.Π.Θ. - Τμήμα Αρχιτεκτόνων - Πολυτεχνική Σχολή

Σχετικά με τον νέο και αιφνιδιαστικά επανελθόντα Μετρό-εμφύλιο, ο οποίος ξέσπασε μετά την πρωθυπουργική ανακοίνωση στην φετινή ΔΕΘ περί επαναφοράς της λύσης του 2014 για τον σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης, δηλαδή απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαίων ευρημάτων, θα ήθελα και εγώ να προσθέσω την άποψή μου στην πληθώρα των γνωμών που ήδη έχουν κατατεθεί:

Σχεδιασμός είναι μία νοητική διαδικασία, με στόχο τη δημιουργία ενός προϊόντος, το οποίο πρέπει να ικανοποιεί τις λειτουργικές, τεχνικές, κοινωνικές, οικονομικές, ιστορικές και αισθητικές ανάγκες, επιθυμίες και δυνατότητες των πληθυσμιακών ομάδων στις οποίες απευθύνεται (ανεξαρτήτως μεγέθους), σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή και σε ένα συγκεκριμένο χωρικό σημείο.

Σημειώνεται ότι θα πρέπει να προστεθεί ως υποπαράμετρος της κοινωνικής και η θεσμική παράμετρος, δηλαδή η κατά το ισχύον χωροχρονικά θεσμικό πλαίσιο νομιμότητα & εγκυρότητα ή μη, του τελικού προϊόντος. Η θεσμική παράμετρος άπτεται άμεσα της πολιτικής συγκυρίας της εκάστοτε εποχής. Η πολιτική παράμετρος διέπεται από βαθύτατη «ιδεολογική» φόρτιση και προσδιορίζει και την ιδεολογική ταυτότητα του κέντρου λήψης των αποφάσεων. Με την έννοια αυτή, στην ουσία το τελικό σχεδιαστικό προϊόν εκφράζει την δεξιότητα, την συνθετική ικανότητα, την φιλοσοφία και κατ’ επέκταση την ιδεολογία του σχεδιαστή και των αρμοδίων επιτελικών φορέων, για το πρόβλημα που καλείται να επιλύσει ή για το ζήτημα για το οποίο καλείται να αρθρώσει λόγο.

Σχετικά με τις σχεδιαστικές παραμέτρους:

1.    Η λειτουργική παράμετρος αναφέρεται στη χρηστικότητα του σχεδιαστικού προϊόντος και βασίζεται σε εργονομικούς κανόνες, καθώς και σε ανθρωπομετρικές προδιαγραφές.

2.    Η τεχνική παράμετρος αφορά στις κατασκευαστικές και γενικότερα στις εξειδικευμένες προδιαγραφές του σχεδιαστικού προϊόντος, αναφέρεται δε στα διαθέσιμα υλικοτεχνικά μέσα της συγκεκριμένης χωροχρονικής στιγμής.

3.    Η κοινωνική παράμετρος αναφέρεται στα χαρακτηριστικά, στις ιδιαιτερότητες, στις ιδιομορφίες και στην ιδιοσυγκρασία των κοινωνικών ομάδων στις οποίες απευθύνεται, στην συγκεκριμένη χωροχρονική στιγμή της έναρξης της σχεδιαστικής διαδικασίας.

4.    Η ιστορική παράμετρος αναφέρεται στο βιωματικό παρελθόν των κοινωνικών ομάδων στις οποίες απευθύνεται, καταγράφοντας και αναλύοντας τα τεκμήρια της ιστορικής τους παρουσίας στο χώρο, με στόχο την επίτευξη μίας κάποιας μορφής συνέχειας ή και ενσυνείδητης ρήξης με το παρελθόν αυτό.

5.    Η οικονομική παράμετρος αναφέρεται στην ανάλυση και διερεύνηση των οικονομικών δυνατοτήτων των κοινωνικών ομάδων στις οποίες απευθύνεται, με στόχο την εφικτότητα, την εφαρμοσιμότητα και την βιωσιμότητα ή μη του προτεινόμενου σχεδιαστικού προϊόντος.

6.    Η αισθητική παράμετρος είναι η πλέον υποκειμενική παράμετρος του όλου συστήματος και αναφέρεται στην καταγραφή, ανάλυση και διερεύνηση του αισθητικού κριτηρίου των κοινωνικών ομάδων στις οποίες απευθύνεται, με στόχο τη δημιουργία ενός σχεδιαστικού προϊόντος μορφολογικά αποδεκτού, ή έστω ανεκτού από αυτές.

Συνεπώς, κατ’ αντιστοιχία με τις βασικές σχεδιαστικές παραμέτρους, η κατά περίπτωση έλλειψή τους, θα επιφέρει στο σχεδιαστικό προϊόν τις εξής συνέπειες:

• ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ θα δημιουργεί παρενέργειες ή χρηστικές δυσχέρειες ή θα αυτοακυρώνεται
• ΤΕΧΝΙΚΑ θα είναι παρωχημένο ή ανεπαρκές
• ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ δεν θα είναι αφομοιώσιμο και κατ’ επέκταση θα κριθεί απορριπτέο. Ειδικότερα, όσον αφορά στην θεσμική υποπαράμετρο της κοινωνικής, η όποια προσπάθεια εφαρμογής του τελικού νοητικού προϊόντος, θα είναι παράτυπη ή παράνομη και κατ’ επέκταση θα κρίνεται εκτός θεσμικού πλαισίου και φυσικά αυθαίρετη.
• ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ θα είναι ανέφικτο
• ΙΣΤΟΡΙΚΑ θα είναι από ανιστόρητο έως βάρβαρο
• ΑΙΣΘΗΤΙΚΑ θα είναι δύσμορφο ή δυσαρμονικό

Οποιαδήποτε σχεδιαστική παράμετρος ή προδιαγραφή από τις προαναφερθείσες (λειτουργική, τεχνική, κοινωνική-θεσμική, ιστορική, οικονομική και αισθητική) απουσιάσει από την σχεδιαστική διαδικασία , ή χρησιμοποιηθεί με τρόπο ασύμμετρο με τα χωρικά και χρονικά δεδομένα της ιστορικής στιγμής, το τελικό προϊόν θα νοσεί και επομένως ή θα χωλαίνει, ή ακόμη και θα ακυρωθεί. Όταν μάλιστα οι περισσότερες παράμετροι ή προδιαγραφές απουσιάζουν ή είναι ασύμμετρες με τα χωροχρονικά δεδομένα της στιγμής, τότε πιθανότατα το τελικό σχεδιαστικό προϊόν στην ουσία θα καταρρεύσει, ή θα αυτοκαταργηθεί, εκτός εάν επιβληθεί αυταρχικά.

Οι συνδυαστικές μεταξύ των επιπέδων επιλογής, προσφέρουν μία σχετική ελαστικότητα στις επιλογές του σχεδιαστή και είναι αυτές που επιφέρουν μία αυξημένη ποικιλότητα στις επιλογές του, καθώς επιτρέπουν τη δημιουργία εναλλακτικών προτάσεων ή λύσεων στο τελικό σχεδιαστικό αποτέλεσμα.

Ο χώρος, και ιδιαίτερα ο λειτουργικά οργανωμένος αστικός χώρος, αποτελεί κοινωνικό προϊόν και παράγεται από μια συγκεκριμένη κοινωνία, η οποία μεταβάλλεται διαχρονικά. Όπως, λοιπόν, και τα υπόλοιπα κοινωνικά προϊόντα, κι αυτός αντανακλά τα κοινωνικοοικονομικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά της κοινωνίας που τον παρήγαγε. Η πολιτιστική, κοινωνική, οικονομική, θεσμική και ιδεολογική φυσιογνωμία της κοινωνίας, προβάλλεται και αντανακλάται σε κάθε τύπο επέμβασης, με όλα τα ενδεχομένως θετικά ή αρνητικά χαρακτηριστικά της.

Με αυτό το σκεπτικό, εξετάζοντας ανά σχεδιαστική παράμετρο το ζήτημα του Μετρό που προέκυψε, βλέπουμε τα εξής:

• ·  Στην λειτουργική παράμετρο, το ότι δηλαδή είναι αναγκαίο το Μετρό, συμφωνούν όλοι.
• ·  Στην τεχνική παράμετρο, δηλαδή στις εξειδικευμένες σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές του Μετρό, συμφωνούν όλοι.
• ·      Στην ιστορική παράμετρο, ενώ γενικά συμφωνούν όλοι ότι είναι πολύτιμα και μοναδικά τιμαλφή της ιστορίας μας, ακόμη και της παγκόσμιας -το μοναδικό τμήμα συγκροτήματος της Εγνατίας Οδού σε τέτοιο μέγεθος και σπουδαιότητα- (κανείς δεν πρότεινε να τα αγνοήσουμε και να τα καταστρέψουμε), η διένεξη γίνεται στο πώς και στο πού θα τα αναδείξουμε, κατά χώραν (in situ, επί τόπου δηλαδή), είτε αποσπώντας τα προσωρινά για την εκτέλεση των τεχνικών εργασιών και επανατοποθετώντας τα, είτε με μεταφορά τους σε μουσείο και μάλιστα εκτός του Δήμου Θεσσαλονίκης.
• ·      Στην κοινωνική και κατ’ επέκταση στην θεσμικο-πολιτική παράμετρο, μέχρι το 2014 η απόσπαση και επανατοποθέτηση θεωρήθηκε και επιλέχθηκε από το υπουργείο ως μονόδρομος εφαρμογής, με την λογική του «ή Μετρό ή Αρχαία». Ωστόσο, ορισμένοι συνάδελφοι του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ, απέδειξαν με συγκεκριμένη μελέτη, ότι είναι εφικτή η κατά χώραν ανάδειξη των ευρημάτων, στην λογική «και Μετρό και Αρχαία», θέση που έπεισε το αρμόδιο υπουργείο να την θεσμοθετήσει το 2017.
• ·      Στην οικονομική παράμετρο, διαφαίνεται ότι υπάρχει η εφικτότητα της λύσης «και Μετρό και Αρχαία», δεδομένου ότι το έργο συνεχίζεται και μάλιστα εντατικά, στην βάση της απόφασης 2017, παρά τα επιπλέον 180+ εκατομμύρια € που στοίχισαν οι ποινικές ρήτρες των καθυστερήσεων 2014-2016 και επιδόθηκαν αναγκαστικά στους εργολάβους του έργου.
• ·      Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει την λειτουργία του Μετρό από Χαριλάου έως νέο σιδηροδρομικό σταθμό (πιθανότατα και έως Καλαμαριά) στα τέλη του 2020-αρχές του 2021, με 12 σταθμούς πλην του της Βενιζέλου, ο οποίος θα ενταχθεί ως 13^ος το 2023.

Ορισμένες σχεδιαστικές παράμετροι και κυρίως η λειτουργική, η τεχνική, η κοινωνική και η οικονομική, υπόκεινται στους χωροχρονικούς κανόνες της εφαρμοσιμότητας. Τα επίπεδα επιλογής που τις διέπουν, είναι κυρίως τρία:

1.    Το μέγιστο επιθυμητό

2.    Το ελάχιστο λειτουργικό και

3.    Το χωροχρονικά εφικτό

Λογικό είναι οι κοινωνίες να πιέζουν για το μέγιστο επιθυμητό, η κεντρική εξουσία για το ελάχιστο λειτουργικό και σε αυτό το bras de fer (ελληνιστί μπρα ντε φερ) να επικρατεί, υπό ομαλές πάντα συνθήκες και χωρίς αυταρχικές επιβολές, το χωροχρονικά «εφικτό».

Στην περίπτωση του σταθμού Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης, επιβεβαιώθηκε η απόλυτη ανυπαρξία και αντιφατικότητα της δήθεν συνέχειας του ελληνικού κράτους, όπου κυριαρχούν οι μικροπολιτικές σκοπιμότητες, πασπαλισμένες με επιστημονική ή επιστημονικοφανή χρυσόσκονη. Η κυβερνητική αλλαγή επέφερε και την αλλαγή του τελικού σχεδιασμού που εφαρμόζεται από το 2016-17 στον σταθμό και η νέα κυβέρνηση θέλει να επαναφέρει την λύση του 2014, αγνοώντας ακόμη και τις εργασίες που προχώρησαν από το 2016-17. Ξαφνικά επαναπροτείνεται η λύση απόσπασης των στοιχείων του μνημιακού χώρου, η δημιουργία μουσείου στο στρατόπεδο Παύλου Μελά όπου θα τοποθετηθούν και η «επανατοποθέτησή» τους μετά την ολοκλήρωση των έργων, χωρίς κάν να υπάρχει η σχετική ειδική μελέτη. Το χρονοδιάγραμμα είναι το 2023 γενικώς και αορίστως, χωρίς λειτουργία του Μετρό. Επιπλέον υπάρχει η βεβαιότητα των νέων υποχρεωτικών καθυστερήσεων και παρατάσεων και κατά συνέπεια αναπόφευκτες νέες ρήτρες εκατομμυρίων € + το κόστος νέων μελετών.

Μελετώντας τις απόψεις ειδικών αρχαιολόγων και ακαδημαϊκών σχετικών ειδικοτήτων, καθώς και συζητώντας μαζί τους, με διαβεβαίωσαν ότι είναι αδύνατη η απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων, διότι δεν πρόκειται γιά ένα άθροισμα στερεών στοιχείων, αλλά για μία μοναδική αυτόνομη ιστορική ολότητα και οντότητα, για ένα διαχρονικό μνημειακό κέντρο της Θεσσαλονίκης, μοναδικό παγκοσμίως τεκμήριο της εξέλιξης μιας μεσαιωνικής πόλης, που δεν μπορεί να μετακινηθεί, παρά μόνον αποσπασματικά κάποια στερεά της στοιχεία. Η καταστροφή των τοιχωμάτων και όχι μόνον, σε περίπτωση απόσπασης είναι νομοτελειακά αναπόφευκτη, λόγω της υφής των υλικών της εποχής.

Αλλά το σημαντικότερο απ’ όλα, είναι η απώλεια της αυθεντικότητας του συνόλου, η αποξένωση από την αίσθησης της ιστορικής αστικής θαλπωρής που εκπέμπει το όλον μνημείο, η οποία δεν αναπαράγεται. Οποιαδήποτε προσπάθεια τεχνητής δημιουργίας της αυθεντικής ατμόσφαιρας, παρ’ όλα τα σύγχρονα μέσα, δεν θα επιφέρει τίποτε άλλο παρά μόνον ένα κακέκτυπο μιμητικής αναπαράστασης, ενός θεατρικού σκηνικού, άνευρου, αποστεωμένου και κυρίως αποστειρωμένου αισθησιακά.

Εξ άλλου, γι’ αυτές τις Πέτρες πολεμήσαμε, είπε ο Μακρυγιάννης.

Ολοκληρώνοντας την σκέψη μου, με δεδομένα όλα τα παραπάνω και αναλύοντας κατά παράμετρο το θέμα, μου προκύπτουν τα εξής, με δεδομένο ότι στις λειτουργικές και τεχνικές όλοι συμφωνούν:

• ·  Η ιστορική παράμετρος στον σχεδιασμό, υπερτερεί έναντι των άλλων, δεδομένου ότι πρόκειται για το διαχρονικό μνημειακό κέντρο της Θεσσαλονίκης, μοναδικό παγκοσμίως τεκμήριο της εξέλιξης μιας μεσαιωνικής πόλης.
• ·   Η κοινωνική παράμετρος, σε συνάρτηση με τα χρονοδιαγράμματα, θα μειώνει τις εντάσεις που θα προκληθούν από την περαιτέρω κατά 3 χρόνια μετάθεση της έναρξης λειτουργίας του Μετρό, όπως προβλέπει η πρόσφατη προταθείσα νέα λύση.
• ·  Η οικονομική παράμετρος γέρνει σαφώς υπέρ της επιλογής της σημερινής λύσης, της παραμονής δηλαδή κατά χώραν των αρχαίων ευρημάτων.
• ·    Η αισθητική παράμετρος δεν υπάρχει αμφιβολία ότι γέρνει υπέρ του αυθεντικού σκηνικού.

·       

Μία προσωρινή λύση που έχει προταθεί από κάποιους, δηλαδή η κατάργηση τελείως του σταθμού της Βενιζέλου και η αποκοπή του από το όλον έργο, εμφανίζεται ως μία μορφή χρυσής τομής μεν, αλλά πρόκειται μάλλον περί μπρούτζινης τομής. Διότι εάν αποκοπεί, πάλι δεν επηρεάζει το νέο προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα των 3+ ετών έναρξης της λειτουργίας του Μετρό. Επιπλέον, μάλλον θα αφαιρεθούν και τα προβλεπόμενα κονδύλια για τις αρχαιολογικές εργασίες από τον κεντρικό οικονομικό προϋπολογισμό, με πολύ αμφίβολη μετακίνησή τους, όπως εκτιμώ, σε άλλο ειδικό κωδικό, αμιγώς για τα αρχαιολογικά, που η εμπειρία μας δείχνει περισσότερο καλένδες, παρά παράλληλες εργασίες. Επίσης, η μείωση των σταθμών από 13 σε 12, μπορεί να μην είναι απαγορευτική γιά την εξυπηρέτηση των μετακινήσεων του κοινού, αλλά δεν παύει να φορτίσει τους δύο πλησιέστερους σταθμούς (Βαρδάρη και Αγίας Σοφίας) κατά πολύ, δεδομένου ότι αφορά στο εμπορικό και επιχειρησιακό κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Εν κατακλείδι, η νηφάλια άποψή μου είναι ότι πρέπει για όλους αυτούς τους παραπάνω λόγους, να συνεχιστούν άμεσα οι εργασίες με βάση τον σημερινό σχεδιασμό, με την κατά χώραν παραμονή των αρχαίων ευρημάτων και μέσα στο σημερινό εγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Υ.Γ. Πάντως, η όλη διαχείριση του θέματος από την πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς, μου έφεραν στο μυαλό έναν ανατρεπτικό και αιρετικό ορισμό του σχεδιασμού, που μου είχε αναφέρει ένας χιουμορίστας παλιός φίλος:

«Σχεδιασμός, είναι η απόπειρα οργανωμένης περιγραφής του χάους. Όσο πιο συγκεκριμένη είναι αυτή η περιγραφή, τόσο περισσότερο απέχει από την πραγματικότητα. Όσο πλησιάζει την πραγματικότητα, τόσο ο σχεδιασμός καθίσταται περιττός».

Γιώργος Ι. Συνεφάκης

Ο Άνθιμος επίτιμος Δρ. του ΑΠΘ

Πάντως, μετά την χθεσινή (15/7/2019) εν κρυπτώ από την ακαδημαϊκή κοινότητα και εκτός χώρων του ΑΠΘ επιτιμοποίηση του παναγιωτάτου μητροπολίτου της συμβασιλευούσης Θεσσαλονίκης από τον πρύτανη του ΑΠΘ, μετά από εισήγηση του Τμήματος Ποιμαντικής Κοινωνιολογίας και Θεολογίας, μου ήρθαν στο μυαλό τα εξής:
1. Η επιτιμοποίηση ενός προσώπου, κατά νόμον, συμβαίνει γιά δύο λόγους:
α) Γιά μεγάλη προσφορά στην επιστήμη και
β) Γιά υπέρτατη προσφορά στην πατρίδα.
2. Το 2017 επιχειρήθηκε να επιτιμοποιηθεί ο παναγιώτατος, αλλά η αντίδραση του ακαδημαϊκού κόσμου ήταν τέτοια, που αναβλήθηκε η τελετή, γιά "τεχνικούς λόγους".
3. Θυμήθηκα ότι -το 2001* νομίζω- έγινε προσπάθεια να επιτιμοποιηθεί ο μακαριστός Χριστόδουλος, ως επίτιμος διδάκτωρ της Ιατρικής. Υπήρξε έντονη αντίδραση από την ακαδημαϊκή κοινότητα, διότι δεν συνέτρεχαν οι απαιτήσεις του νόμου.
α) Ο μακαριστός είχε πει ότι το AIDS το έστειλε ο Θεός γιά να μας τιμωρήσει γιά τις αμαρτίες μας. Επίσης, σε ημερίδα που οργάνωσε ο Οδοντιατρικός Σύλλογος Αττικής στις 17/2/2001, καταφέρθηκε εναντίον της εξωσωματικής γονιμοποίησης και των αμβλώσεων. Οπότε συμβολή στην επιστήμη της ιατρικής, γιόκ.
β) Η υπέρτατη προσφορά στην πατρίδα... κιχ. Η επιτιμοποίηση δεν έγινε ποτέ.

Κατά την φτωχή μου γνώμη, ως προς τον παναγιώτατο Άνθιμο, συνέβησαν τα εξής τινά.
1. Ως προς τον χώρο εκτός ΑΠΘ της τελετής, επεκράτησε η λογική της ιστορικής συνέχειας, ως φυσική μετεξέλιξη του αφηγήματος ή μύθου του Κρυφού Σχολειού.
2. Ως προς την προσφορά στην επιστήμη, δεν ξέρω να σας πω. Διάβασα την εισήγηση του Ποιμαντικού, αλλά δεν κατάλαβα πολλά πράγματα. Οι αγαθοεργίες του στην μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως, από την οποία -ως ισόβιος- πήρε μετεγγραφή στην Θεσσαλονίκη, νομίζω ότι συνιστούσαν υποχρέωσή του, γιά την οποία εξ άλλου πληρώνεται.Εξ άλλου, είναι γνωστή η ρήση του περί ΜΗ ύπαρξης άλλων πλανητών, παρά μόνον της γης.
3. Ως προς την υπέρτατη προσφορά στην πατρίδα, τα μόνα που θυμάμαι γιά τον παναγιώτατο, ήταν:
α) Ότι το 2012 είπε στον Μπουτάρη ότι όσο είναι αυτός, ο Μπουτάρης δεν θα γίνει δήμαρχος.
β) Ότι δέχθηκε το ζεύγος Μιχαλολιάκου στο μητροπολιτικό μέγαρο, φωτογραφήθηκε και μίλησαν γιά την προστασία της πατρίδας από εξωγενή αλλόθρησκα μιάσματα, τα οποία στυλίτευε και μόνος του.
γ) Ότι κατηγόρησε τον αρχιεπίσκοπο που επισκέφθηκε στο Βατικανό τον πάπα, ότι φραγκέψαμε.
δ) Άλλο δεν θυμάμαι.
Πάντως δεν είναι ούτε ο Αθανάσιος Διάκος, ούτε ο Παπαφλέσσας, ούτε ο ηγούμενος Γερμανός Δημάκης (παπά-Ανυπόμονος), ούτε ο μητροπολίτης Κοζάνης Ιωακείμ.
Τύχη αγαθή λοιπόν εις τον Παναγιώτατον

Πάντως, νομίζω ότι φταίει το άσυλο. Διότι με 6 διμοιρίες ΜΑΤ γύρω από την αίθουσα τελετών του ΑΠΘ και 4 κλούβες, μιά χαρά θα γινόταν η τελετή ανακήρυξης του παναγιωτάτου.

Υ.Γ. Η ανακοίνωση του Τάσου Κουράκη, καθηγητού Ιατρικής ΑΠΘ, το 2001

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Τάσος Κουράκης

Ο Μεσαίωνας επανέρχεται

Το 2001 η Κίνηση Πανεπιστημιακών του Συνασπισμού μαζί με φοιτητές ακύρωσαν την αναγόρευση του Χριστόδουλου σε επίτιμο διδάκτορα της Ιατρικής σχολής.
Το 2017 αναβλήθηκε η αναγόρευση του κ. Άνθιμου σε επίτιμο διδάκτορα της Θεολογικής Σχολής μετά από δικαιολογημένες αντιδράσεις. Την περασμένη Δευτέρα έγινε η αναγόρευσή του εκτός πανεπιστημίου, εκ κρυπτώ, στο γραφείο της Μητρόπολης. Η μελανή σελίδα δεν αφορά μόνο το πανεπιστήμιο, αλλά και τις πρυτανικές αρχές. Ο σκοταδισμός του Μεσαίωνα επανέρχεται.
«Μην αμελήσετε.
Πάρτε μαζί σας νερό.
Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία». (Μιχ. Κατσαρός)

Ακολουθεί η ανακοίνωση που εκδώσαμε και μοιράζαμε το 2001 έξω από την αίθουσα τελετών του Α.Π.Θ, λίγο πριν ακυρωθεί η αναγόρευση του Χριστόδουλου.

«Η αναγόρευση του εκάστοτε επίτιμου διδάκτορα από μία Σχολή γίνεται είτε για ύψιστη προσφορά στο έθνος είτε για ουσιώδη συμβολή στην ανάπτυξη της επιστήμης του Τμήματος που τον προτείνει.
Είναι προφανές ότι εδώ δεν συντρέχει καμία προϋπόθεση του νόμου. Απεναντίας, το Ιατρικό Τμήμα θα πρέπει να απαντήσει αν με τον τρόπο αυτό συντάσσεται και επιβραβεύει τις απόψεις του κ. Χριστόδουλου που αναπτύχθηκαν σε ημερίδα που οργάνωσε ο Οδοντιατρικός Σύλλογος Αττικής στις 17/2/2001, όταν καταφέρθηκε εναντίον της εξωσωματικής γονιμοποίησης και των αμβλώσεων.
Θεωρούμε, εν κατακλείδι, ότι η συγκεκριμένη αναγόρευση δεν συνάδει με την ελεύθερη και κριτική σκέψη, πολύ δε περισσότερο με το δημοκρατικό φρόνημα και τα πανεπιστημιακά ήθη. Η τιμή που αποδίδεται στον κ. Χριστόδουλο θα παραμείνει ως μία μελανή κηλίδα στην ιστορία του Ιατρικού Τμήματος και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.»

5 Ιουνίου 2001
Η Κίνηση Πανεπιστημιακών του ΣΥΝ

Περί Πλατείας Ελευθερίας στην Θεσσαλονίκη

    Διάβασα προσεκτικά το άρθρο του φίλου Γιώργου Ζωίδη, ομότιμου καθηγητού ΑΠΘ, το οποίο με βρίσκει απολύτως σύμφωνο, ως προς τις σχεδιαστικές παραμέτρους του ζητήματος και οι οποίες καταρρίπτουν τα επιχειρήματα περί της δημιουργίας υπογείου (υποθέτω πολυώροφου - αλλιώς δεν έχει νόημα - χώρου στάθμευσης.

    https://parallaximag.gr/parallax-view/kindynos-gia-tin-plateia-eleftherias-kai-oi-arnitikes-epiptoseis-gia-tous-polites

    Θα προσέθετα μόνον κάποιες ακόμη παραμέτρους:

    1.    Στα 400-450 μ. από την πλατεία Ελευθερίας, προς τα Δικαστήρια, υπάρχει ένα πολυώροφο κτίριο αμιγούς χώρου στάθμευσης, πολύ μεγάλης χωρητικότητας, το οποίο ποτέ δεν έχει πληρότητα –για να μην πω ότι υπολειτουργεί- σε ώρες αιχμής. Επομένως το ζήτημα μετατίθεται ενδεχομένως στις διαδικασίες οικονομικής διαχείρισης του χώρου αυτού και το κόστος στάθμευσης. Επίσης, μετά από 100-150 μ. από το θηριώδες αλλά ανεκμετάλλευτο  αυτό κτίριο στάθμευσης, υπάρχει και το μεγάλο υπαίθριο πάρκινγκ του Λιμένος. Οι χώροι αυτοί αναιρούν την ανάγκη δημιουργίας υπόγειου πάρκινγκ στην πλατεία Ελευθερίας, εάν γίνει η σωστή διαχείριση των χώρων.
2.    Ας σκεφτούμε και το ζήτημα της αρχαιολογικής διερεύνησης του υπεδάφους της σημερινής πλατείας, που είναι βέβαιο ότι θα καθυστερήσει πάρα πολύ το έργο. Το παράδειγμα της πλατείας Διοικητηρίου, που καρκινοβατεί -γιά να μην πω σαπίζει- εδώ και 25-30 χρόνια, δεν μας δημιουργεί ελπίδες σύντομης διευθέτησης του θέματος.
3.    Το θαλάσσιο μέτωπο δεν ανακτάται και δεν αποδίδεται στους κατοίκους της πόλης μας, δημιουργώντας με κεντρομόλο λογική κι άλλα σημεία προσέλκυσης αυτοκινήτων. Δυστυχώς η πρόταση του συναδέλφου Γιώργου Κύρου το 1984, με την υποθαλάσσια αρτηρία (που θα παρέκαμπτε την διαμπερή κυκλοφορία του κέντρου και θα επέτρεπε την πλήρη πεζοδρόμηση της λεωφόρου Νίκης), αντί ως κεντρική ιδέα ανάκτησης του μετώπου της παλιάς παραλίας να αποτελέσει έναυσμα για γόνιμη συζήτηση και εποικοδομητικό προβληματισμό, έγινε αντικείμενο διαχρονικών μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων (και με μεγάλο οικονομικό κόστος σε ποινικές ρήτρες), έως ότου να αναιρεθεί, ακόμη και ως ιδέα.
4.    Η πόλη μας, έχει ανάγκη τους πεζούς πολίτες της και όχι τα αυτοκίνητά τους. Θα πρέπει η κινητικότητα των πεζών να γίνει πραγματικά βιώσιμη, από την μικροκλίμακα της άνετης ροής πεζών στα πεζοδρόμιά της, έως τις μεγαλύτερες κλίμακες της απόδοσης του θαλασσίου μετώπου στους πολίτες.
5.    Ας το ξανασκεφτούμε όλοι και ας αποφασίσουμε, το ανοίκειο να γίνει οικείο και ας προσπαθήσουμε να επαναφέρουμε μία αστική θαλπωρή σ' αυτήν την κατακαημένη πόλη, που γιά πολλές δεκαετίες ήταν έρμαιο μιάς λογικής μικρομεγαλισμού, ψευδογιγαντισμού και με πολλά στοιχεία ανιστόρητης ασέλγειας προς την ιστορία και τους πολίτες της.